Günler, geceler, zamanlar; vakit olarak birbirinden farkı yoktur. Ancak bir kısım zamanlar içinde bazı önemli ve büyük olaylar meydana gelmiştir ki, bu olaylar sebebiyle o zaman parçaları diğer vakitlerden farklı ve üstün kılınmıştır. İşte bu vakitlerden biride Kur’an’ın ifadesiyle “bin aydan daha hayırlı olan” Kadir gecesidir.
İnsanlar ihmalkarlık yapmasınlar ve diğer geceleri de ibadetle ihya etsinler diye , din alimlerinin bir kısmı, kadir gecesi senenin günleri içerisinde; bir kısmı, Ramazanın içinde; bir kısmı ise, Ramazanın son on gününde gizlenmiştir demişlerdir. Ulamanın çoğunlu ise: Kadir gecesi Ramazan ayının 27.gecesidir demişlerdir. Çünkü Ebu Davut’da geçen bir hadis-i şerifte Peygamber Efendimiz; “Kadir gecesi 27.gecedir” buyurur (E.Davut,II,53)
Kadir gecesine, takdir manasında işlerin takdir edilip hükme bağlandığı veya bu gece diğer gecelerden daha değerli olduğu için değer, kıymet manasında bu isim verilmiştir.
Kadir gecesinin şerefi K.Kerim ile tescillenmiştir. Bu geceye has başlı başına bir sure inmiştir. Bu şeref ise kendisinde K.Kerim’in indirilmiş olmasından kaynaklanmaktadır.
K.Kerimde; “Biz O Kur’an’ı kadir gecesinde indirdik” buyurulur (Kadir Suresi 1.ayet): Yani kadr ü kıymeti çok olan, şerefli, değerli bir gecede indirdik. Kelamullah olan Kur’an’ı, “Levh-i Mahfuz”dan, dünya semasındaki “ Beytu’l-İzze”ye indirdik. Daha sonra ise, yine bu gece Hira Magarasında Peygamberimize indirmeye başlandı, peyder pey 23 senede ayet ayet, sure sure indirilerek tamamlandı. Yine Duhan Suresinde kadir gecesine işaret vardır: “Muhakkak ki, biz O nu (Kur’an-ı) mubarek bir gecede indirdik. Doğrusu biz uyarıcıyız”.
“Bilirmisin nedir kadir gecesi” (Kadir Suresi 2.ayet); Eğer senin beşer olarak anlama idrakine bıraksaydık, o gecenin mahiyetini, kadrinin derecesini bilemezdin. Onun kadr ü kıymetini biz bildireceğiz. Çünkü;
“Kadir gecesi bin aydan daha hayırlıdır” (Kadir Suresi 3.ayet): Kadir gecesinde yapılan ibadet içinde Kadir Gecesi olmayan bin ayda yapılan ibadetten daha hayırlıdır. Yani 83 yıl 4 ay yapılan ibadetten daha hayırlıdır.
“Kadir gecesi Cebrail ve Melekler, Rablerinin izniyle ( o sene takdir edilen) her türlü iş için (yeryüzüne) iner de iner “ (Kadir Suresi 4.ayet): Alimlerin çoğunluğuna göre; Kadir gecesi, Yüce Rabbimizin gelecek senede olup bitecek bütün işleri takdir ettiği ve hükme bağladığı karar gecesidir. Çünkü Duhan Suresindeki “Her hikmetli iş o gecede ayırt edilir” (Duhan-4) ayeti kadir gecesine işaret etmektedir denilmiştir.
“Bu gece güneş doğana kadar selamdır, selamettir, esenliktir” (Kadir Suresi 5. ayet) : Bu gece güneş doğuncaya kadar, tevbelerin kabul edildiği, ilahi rahmet ve mağfiretin mu’minleri kuşattığı bir kurtuluş gecesidir.
Hz.Aişe (ra) validemiz buyuruyor ki, “Rasulullah’a kadir gecesinin hangi gece olduğunu anlarsam o gece ne diyeyim, nasıl dua edeyim” diye sordum. Rasulullah; “Ya Aişe o geceye ulaşırsan; (Allahumme inneke afüvvün tuhibbul avfe fa’fu anni” (Allah’ım! Şüphesiz sen bağışlayıcısın , affetmeyi seversin, benim günahlarımı bağışla) diye dua et” buyurdu.